Önümüzdeki günlerde sıkça duyacağımız bir kavram: BREXIT… İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkma durumunu simgeleyen bir kavram olarak karşımıza çıkıyor. 23 Haziran 2016’da İngiltere’de yapılacak referandum ile ülkenin AB’den çıkıp – çıkmama konusu neticelendirilecek. Para birimi olarak her ne kadar AB dışında olsa da, bu defa siyasi-idari ve ekonomik olarak çıkma seçeneğinin gündemde olduğunu görüyoruz.
Son yapılan anketlerde kararsızları dikkate almazsak kalma eğiliminin bir nebze olsun ön planda olduğunu söyleyebiliriz. Peki, İngiltere AB’den çıkarsa bunun etkileri nasıl olur, ekonomik anlamda neyle karşılaşabilir? Bu sorunun cevaplarını aramaya çalışalım.
Olumsuz Senaryolar
1-) Gümrük Engelleri
İngiltere dış ticaretinin yaklaşık %45’i Avrupa Birliği ile yapılmaktadır. Üyelikten çıkarsa serbest ticaret anlaşmalarının her ülke ile gözden geçirilip yeniden tesis edilmesi gerekebilir. Bu noktada ek gümrük vergileri ile karşılaşabilirler. Son tahlilde ihracatta azalma, ithalatın pahalılaşması ve enflasyonun öngörülemeyen derecede artışı olumsuz senaryoların başında sayılabilir.
2-) Büyüme Yavaşlar
İngiltere nihai mal tedariğinin de önemli bir kısmını yine AB’den sağlamaktadır. Bunun sekteye uğraması iç tüketimi azaltacak ve büyüme yavaşlayacaktır.
3-) Kredi Notu Düşer
Kredi derecelendirme kuruluşlarının Brexit gerçekleşirse ülkenin kredi notunda negatif revizeye gidebileceği öngörülmektedir. Bu durum yabancı yatırımcıları uzaklaştırıcı bir etki yapabilir.
4-) İskoçya’nın Bağımsızlık İsteği Yeniden Gündeme Gelebilir
İskoçya’nın AB yanlısı tutum içinde olması, İngiltere’nin AB’den çıkması ile yeniden bağımsızlık seslerinin yükselmesine sebep olabilir.
5-) Finans Merkezi Londra’dan Frankfurt’a Kayar
Bilindiği üzere AB’nin finans merkezi Londra’dır. Brexit gerçekleşirse yeni merkez Frankfurt olabilir. Bu durum fon çıkışlarını arttıracağı gibi, istihdamda da azalmaya yol açabilir.
6-) GBP’nin Değer Kaybı Hızlanır
Brexit ihtimali ile son 6 ayda GBP’de sert düşüşlerle karşılaşıyoruz. Tüm para birimleri karşısında eriyen GBP, çıkma yönünde karar çıkarsa düşüşünü hızlandıracaktır. Son birkaç haftadır anket sonuçlarında kalma eğilimi artınca toparlanma emarelerini görmeye başladık. Diğer yandan İngiltere Merkez Bankası, geçen sene FED’den bir çeyrek sonra faiz artışını dillendirirken, Brexit oylaması gündeme gelince faizlerde revizeye gitmedi. Haziran’da çıkacak sonuca göre bu sene sonunda harekete geçmesi beklenebilir.
Olumlu Senaryolar
Brexit’in olumlu senaryoları da çıkışı destekleyen kesim tarafından dile getirilmeye başlandı. Bunların başında mülteci akınının önlenebileceği, AB içindeki ekonomik sorunlardan kurtulma imkanı olabileceği, AB bütçesine her yıl yüksek gider katılımının sonlanacağı, Çin ve Hindistan gibi yeni pazarların keşfedilebileceği vb. unsurlar sayılabilir.
Sonuç:
Brexit gerçekleşirse bundan sadece İngiltere’nin etkileneceğini öngörmek sığ bir yaklaşım olacaktır. Avrupa Birliği içinde İngiltere başı çeken ülkeler arasında yer almaktadır. Özellikle Yunanistan, Portekiz, İspanya gibi ülkelerde son yıllarda yaşanan ekonomik krizler AB’nin geleceğinin sorgulanmasına sebep olmuştur. İngiltere üyelikten çıkarsa AB de kendi içinde olumsuz senaryolarını yaşayacaktır. Hatta bu durumdan belki de İngiltere’den çok AB ülkeleri etkilenecektir. Birliğin geleceği yeniden sorgulanmaya başlayabilir ve Euro’da da kayıplar gözlenebilir. Özellikle ihracatımızın önemli bir kısmını AB’ye gerçekleştirdiğimizi düşünürsek ülkemizi de etkileyen bir darboğazla karşılaşabiliriz.
Tüm bu senaryolar ışığında nihai sonuç 23 Haziran 2016’daki İngiltere referandumu ile belirlenecektir. Kalma yönündeki propagandanın etkili olacağını düşünmekteyim.
