Testler hastalıkların ilerlemeden erken evrede bulunmasını sağladığı için tedaviyi kolaylaştırır. İhtiyacınız olan testler yaşınıza ve risk faktörlerinize göre değişir.
Prostat Kanseri Tarama Testleri
Erkeklerde görülme sıklığı yaşla beraber artan prostat kanseri erken dönemde belirtisiz seyreder. Prostat kanseri tanısında rektal muayene, trans-rektal ultrasonografi, PSA düzeyi ve prostat biyopsisi uygulanmaktadır. Prostat kanseri tanısı konan hastalarda hastalığın lenf bezlerine, kemik veya akciğer gibi bir dokuya yayılımının olup olmadığının ortaya çıkarılması PET/BT uygulaması ile sağlanabilir.
Belirtileri; Yavaş ilerlemesi nedeniyle spesifik belirtiler göstermeyebiliyor. Hastalığın ileri evrelerinde ise idrar kesesi çıkışında tıkanma, kanlı idrar gibi belirtiler ortaya çıkabiliyor. Yapılan muayenede prostatın taş gibi sert ve yüzeyinin pürüzlü oluşu ya da üzerinde nodüller bulunması kötü huylu prostat tümörünü düşündürebiliyor. Prostat kanseri, bölgesel ve uzak lenf bezlerine, deri altına ve kemik iliğine de sıçrayabiliyor.
Prostat Muayenesini Atlamayın
Erkeklerin 45 yaşından sonra bir kez, 60 yaşından sonra da 6 aylık periyodlarla prostat kontrolü yaptırması öneriliyor. Bu kontrollerde; prostat muayenesi yapıldıktan sonra kanda PSA denilen bir antijen değerine bakılıyor. Eğer bu değer, normal seviyeyi aştıysa biyopsi gibi ileri incelemeler yapılıyor. Tanı konduktan sonra da tedavisine geçiliyor
PSA İle Kanser Erken Tanınıyor
Prostat spesifik antijen ölçümü kandan yapılan ve prostat kanserinin erken tanısında kullanılan bir testtir. PSA prostat hücrelerince yapılır ve üretilen PSA’nın bir kısmı prostattan kana geçer. Kana geçen bu PSA düzeyi ölçülür ve prostat kanseri taramasında kullanılır. Yaş arttıkça kandaki PSA miktarı artar. Prostat enfeksiyonları, iyi huylu prosttat büyümeleri veya prostat kanseri gibi durumlarda da PSA’nın kana geçişinde artış olur. Rektal muayene ve prostat biyopsisi gibi klinik uygulamalar da PSA düzeyini artırır. PSA düzeyi kanda normalden daha yüksekse kesin teşhis için diğer tanı testlerine ihtayaç duyulur.
PSA Ne Zaman Yaptırılmalı?
Doktorunuz bazı risk faktörlerini de göz önünde bulundurarak bu testi ne zaman yaptırmanız gerektiğiyle ilgili sizi yönlendirip, bir veya daha fazla sayıda PSA ölçümünü tavsiye edebilir. Teste başlama zamanı şu şekilde özetlenebilir
* Sağlıklı normal erkekler 50 yaşında
* Ailede prostat kanseri hikayesi varsa 40 yaşında (Bu durumlarda kanser normalden daha sık saptanabilir.)
* Yapılan rutin prostat testlerinde anormal bir bulgunun saptanması durumunda.
* Bir takım prostat klinik göstergelerinin olması. Örneğin; Sık idrara çıkmak (özellikle gece), ani idrar yapma isteği, idrar kaçırma, hematüri veya idrar yaparken ağrı olması durumunda.
Testis Kanseri Taraması
Testis kanseri erkeklerdeki kanserlerin %1’ini oluşturur. En sık 15-35 yaş arası erkeklerde görülür. Esas belirti testiste şişme, kitle ve ağırlık hissidir. Her ay yapılacak iki dakikalık basit kendi kendine muayene ile testis kanserinin erken bulguları yakalanabilir. Muayeneyi duş yada sıcak banyo sonrası skrotum cildi gevşek olduğu zaman yapın.
Haberturk/ Sağlık
